Dolar amerykański jest na ten moment niewątpliwie najsilniejszą walutą na całym świecie. Stanowi oficjalny środek płatniczy na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz kilku innych państw. Pomimo tego, że historia tej waluty ma swoje dalekie korzenie w historii Stanów, warto zaznaczyć, że pieniądz ten w formie, którą znamy dziś, powstał dopiero w 1914 roku.
Jednak w jaki dokładnie sposób dolar amerykański stał się światową walutą rezerwową? Jakie transformacje pieniądz ten musiał przejść, zanim osiągnął tak istotną funkcję w dzisiejszej ekonomii światowej. Warto zwrócić uwagę na to, że USA w trakcie Pierwszej Wojny Światowej konsekwentnie stawało się coraz bardziej majętnym posiadaczem złota. Za wszelkie dostawcy podczas wojny alianci płacili Stanom Zjednoczonym w złocie. Dlatego też USA mogło sobie pozwolić na powiększanie rezerwy metali szlachetnych.
Po pewnym czasie Ameryka Północna stała się największym posiadaczem złota na całym świecie. Z tego powodu mogli pozwolić sobie na to, aby ich waluta stała się światową rezerwą. Na tej podstawie zakończyli z powszechnym standardem złota i zamienili system pieniężny na drukowanie pieniądza typu fiat.
Po wojnie dane funduszu pokazywały, że 59% wszystkich zagranicznych rezerw bankowych było denominowanych w dolarach amerykańskich. Po rozbudowywaniu swoich wpływów w różnych miejscach świata dolar amerykański stał się walutą światową. Oznacza to, że dolary z czasem mogliśmy zamieniać nie tylko na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki, ale także w innych państwach na inne dowolne waluty. W ten sposób Amerykanie stworzyli globalny środek płatniczy.
Historia dolara amerykańskiego
Pierwsze użycie papierowej waluty na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki datujemy na 1690 rok. Wtedy właśnie rozpoczęła się emisja kolonialnych banknotów. Banknoty miały reprezentatywną wartość, która głównie polegała na finansowaniu operacji wojskowych. W 1776 roku pojawił się pierwszy banknot dolarowy o nominale 2 dolarów.
W 1863 roku rząd utworzył, zaczął rozwijać administrację, która odpowiadała za zarządzanie polityką pieniężną. Do 1869 roku pieniądz był drukowany przez prywatne firmy, jednak po pewnym czasie to uległo zmianie. Rozpoczęto scentralizowane drukowanie, nad którym kontrolę miało państwo.
Do roku 1890 departament skarbu USA przejął na stałe odpowiedzialność za drukowanie narodowego środka płatniczego. Jak widać, miało to miejsce już czternaście lat przed powstanie rezerwy federalnej i stworzeniem dolara, jakiego znamy w dzisiejszej formie.
Ustawa, którą Stany Zjednoczone powołały do życia w roku 1913, były preludium do wkroczenia w nowy system finansowy, który nie będzie opierał się na standardzie złota. Gospodarka Stanów Zjednoczonych stawała się coraz potężniejsza, jednak nie przerosła jeszcze gospodarki Wielkiej Brytanii. Zdecydowana większość transakcji światowych w tamtym momencie skupiała się jeszcze wokół funta brytyjskiego.
Większość rozwiniętych państw wiązała swoją gospodarkę w taki sposób, aby oprzeć ją na standardzie złota. Pozwalało to ustabilizować wartość waluty. Wszystko jednak zmieniło się niezwykle dynamicznie wraz z wybuchem Pierwszej Wojny Światowej.
Odejście od standardu złota po wybuchu wojny
Wiele państw odchodziło od standardu złota, aby mieć fundusze na finansowanie działań militarnych. Zawieszenie standardu złota i stałe drukowanie pieniędzy prowadziło do dewaluacji walutowej. Jednym z nielicznych państw, które pozostało przy standardzie złota, na początku wojny była Wielka Brytania. W ten sposób próbowali oni utrzymać swoją gospodarkę na stałym torze. Mimo wszystko wydatki wojenne dotknęły także potężne imperium finansowe. Po trzecim roku wojny również oni zostali zmuszeni do zaciągnięcia pożyczki.
Od tego momentu Stany Zjednoczone wkroczyły na rynek jako pożyczkodawca. Ostatecznie również Wielka Brytania porzuciła standard złota. Jednak stało się to dopiero w 1931 roku. Po tamtym czasie dolar amerykański zastąpił funta.
Stany Zjednoczone zazwyczaj przystępowały do konfliktu zbrojnego dopiero po czasie, co pozwalało im zyskać przewagę w finansach. Przez długi czas jedynie zaopatrywali inne państwa w dostawy broni oraz funduszy do finansowania działań militarnych. Większość krajów musiała płacić za usługi Amerykanów w złocie, co pozwalało im rosnąć w siłę na płaszczyźnie gospodarczej, a tym samym wzmacniać rolę dolara amerykańskiego na rynku międzynarodowym.
Z jednej strony waluty świata nie były już ściśle powiązane ze złotem, jednak musiały liczyć się z tym, że Stany Zjednoczone przejmowały coraz większe ilości kruszcu. To przekładało się bezpośrednio na wzmacnianie gospodarki USA. Porozumienie z Breton Woods pozwoliło ustabilizować sytuację między gospodarkami różnych państw.
Za jego pomocą ustanowiono, że za sprawowanie kontroli nad światową polityką monetarną będą odpowiedzialne banki centralne. Banki centralne otrzymały zadanie polegające na utrzymaniu stałych kursów między swoimi walutami i dolarem amerykańskim.